Տեարնընդառաջ

Տեառնընդառաջը (Տրնդեզ, Տանդառեջ, Տնդալեշ, Տառինջ-տառինջ և այլն) Հայ առաքելական եկեղեցու անշարժ տոներից է և նշվում է փետրվարի 13-14-ին՝ Քրիստոսի Սուրբ Ծննդյան և Աստվածահայտնության տոնից 40 օր հետո: Ըստ եկեղեցական ավանդության, երբ Հիսուսին բերում են տաճար, դրա արևելյան կողմի դռները, որոնք նախկինում չէին բացվել, ուժեղ դղրդյունով բացվում են, և մարդիկ իրենց ճրագներով դուրս են գալիս տներից` տեսնելու` ինչու է այսպիսի աղմուկ բարձրացել:

Նրանք ակամայից իրենց ճրագներով լուսավորում են Հիսուսի ճանապարհը դեպի տաճար: Այստեղից էլ առաջացել է «Տեառնընդառաջը», որը նշանակում է Տիրոջն ընդառաջ: Տոնի խորհուրդն էլ Տիրոջն ընդառաջ գնալն է: Տեառնընդառաջի ծիսական արարողակարգն սկսվում է փետրվարի 13-ի երեկոյան. եկեղեցական օրացույցի համաձայն՝ երեկոյան ժամերգությունից հետո փոխվում է օրը, և փետրվարի 14-ն սկսվում է փետրվարի 13-ի երեկոյից:Եկեղեցական կարգի համաձայն` տոնի նախօրեին` երեկոյան ժամերգությունից հետո, կատարվում է նախատոնակ, որն ազդարարում է տոնի սկիզբը: Կանոնի համաձայն՝ նախատոնակի արարողության ավարտին կատարվում է Անդաստանի կարգ` աշխարհի չորս ծագերի, արտերի և այգիների օրհնություն:Անդաստանին հաջորդում է մոմերի օրհնության արարողությունը:  Օրհնված մոմի կրակով էլ վառում է Տեառնընդառաջի խարույկը`  որպես Քրիստոսի լույսի խորհրդանիշ:

Հնում ծնողներն առաջնեկ տղա երեխային քառասուն օրականում տանում էին տաճար։ Հովսեփն ու Մարիամը մանուկ Հիսուսին նույնպես տանում են տաճար։ Սիմեոն անունով մի ազնիվ ու արդար մարդ, Հիսուսին տեսնելով, հասկանում է, որ նա փրկություն ու լույս կլինի մարդկանց համար և ընդառաջ է գալիս նրանց։ Այստեղից էլ առաջացել է Տիառնընդառաջը, և նվիրված է քառասնօրյա Հիսուսին տաճար բերելուն։ Այն շատ է սիրվելի դարձել բոլորի կողմից, քանի որ այդ տոնը նվիրված է Հիսուսին։

Ասում են, որ հեթանոս հայերը նույնպես ունեցել են այպիսի տոն, որը ասոցացրել են կրակի ու արևի աստծու հետ, գարնան գալստի հետ:

Պատասխանիր հարցերին՝

1.Գրի՛ր Տեառնընդառաջ բառի բացատրությունը:

Տեառնընդառաջ բառը նշանակում է Տիրոջն ընդառաջ։

2.Հեթանոս հայերի հետ ի՞նչ կապ ուներ այս տոնը:

Հեթանոս հայերը նույնպես նշել են այս տոնը և դա կպցրել են գարնան գալու, արևի և կրակի աստծո հետ

3.Մասնակցե՞լ եք այս տոնին, մի փոքր նկարագրեք ձեր տեսածը:

Ես մասնակցել եմ Այս տոնին և հասկանում եմ թե դա ինչ հրաշալի օր է։Երբ ես փոքրիկ էի ես կրակի վրայով թռնում էի և իմ շորը միամիտ վառվեց և այդ տարի իմ ամենա-ամենալավ տարին էր։ Ես ինձ շատ լավ էի զգում, իսկ մինչև ետ ես չոր հազ ունեի։

4.Տեառնընդառաջի ժամանակ ի՞նչ սովորույթներ են  ընդունված:

Տեառնընդառաջն նորպսակների օրհնության տոն է համարվում։ Խարույկ վառելուց հետո հարազատները նորապսակներին շրջանի մեջ են առնում և տարբեր հացահատիկներ են լցնում նրանց վրա և բարեմաղթանքներ են ասում։ Նաև երբ կրակը վառվում է կրակից հետո մնում է մոխիր։ Այդ մոխիրը բռով լցնում են ծառերի տակ որպեսզի այդ տարի ծառերը բերքատու լինեն։

🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥