Category: Uncategorized

                                                            Հ. Թումանյան    

Փոքրիկ Արտաշեսը շվշվացնելով գնում էր ձորով: Հանկարծ լսեց, որ մի ուրիշն էլ է շվացնում. Հենց իմացավ ընկերն է, կանգնեց, ձայն տվավ.

-Վահա’ն, դո՞ւ ես:

-Ե՜ս…

-Ադա՜, մեր հորրթն ո՞ւր գնաց, տեսա՞ր:

-Սա՜ր…

-Հանա՞ք ես անում, ինչ է:

-Չէ՜…

-Վա՜յ, էդ հո գելը կուտի:

-Ուտի՜…

Արտաշեսը լալով վազեց տուն, տեսավ` հո՛րթն էլ է տանը, Վահա՛նն էլ:

Փորձի’ր շարունակել  երկխոսությունը: Չմոռանա’ս ճիշտ կետադրել:

Արտաշեսը վեր թռավ անկողնից և գնաց ամենինչ պատմեց Վահանին։ Վահանն էլ ասաց․

—Արտաշես, այդ ամենը երազ էր։ Նրանք միասին սկսում են խաղալ և մոռանում են այդ ամենը։

Առաջադրանքներ

1.Ո՞ւմ կամ ինչի՞ էր հանդիպել փոքրիկ Արտաշեսը:

Փոքրիկ Արտաշեսը հանդիպել էր իր արձագանքին։

2. Ըստ այս պատմության, որտեղի՞ց էին հայտնվում ձայները:

Ըստ պատմության սարց էին հայտնվում։

3.   Քո կարծիքով որտե՞ղ են ապրում արձագանքները և ինչի՞ համար են դրանք:

Իմ կարծիքով արձագանքները դրանք կանչող ձայներն  են, որոնք ապրում  են ամենուր։ Դրանք մարդուն կամ  կենդանուն կանչելուց են օգտագնում։

4. Թումանյանական ո՞ր հեքիաթին է նման այս պատումը: Նշի՛ր։

Իմ կարծիքով այս  պատումը  նման  է  Հովհանես Թումանյանի “Խելոքն ու  հիմարը”  հեքիաթին։

5.Վենի դիագրամի միջոցով նշի’ր բոլոր ընդհանրություններն ու տարբերությունները: Ներկայացրո’ւ և համեմատի’ր ընկերներիդ աշխատանքների հետ: 

6.Այժմ ինքդ փորձի՛ր նման մի պատմություն հորինել:

7.Գրեցի՞ր, շա’տ ապրես: Հիմա պատմությունդ կարդա՛  ընկերներիդ համար, իսկ նրանք թող փորձեն վերնագրել այն: 

8. Գրածդ պատմությունը բեմադրելով՝ ռադիթատրոն պատրաստի’ր: 

Կարդա’ նաև Ռոդարիական այս հեքիաթը և հեքիաթի շուրջ ինքդ փորձիր հարցադրումներ կազմել:

Արձագանքի մասին  հանելուկներ հորինի’ր և նկարի’ր քո պատկերացրած Արձագանքին:

Одеяло
Убежало,
Улетела простыня,
И подушка,
Как лягушка,
Ускакала от меня.
Я за свечку,
Свечка — в печку!

Я за книжку,
Та — бежать
И вприпрыжку
Под кровать!
Я хочу напиться чаю,
К самовару подбегаю,
А пузатый от меня,
Убежал, как от огня.

Что такое,
Что случилось?
Отчего же
Всё кругом
Завертелось,
Закружилось
И помчалось колесом?
Утюги за сапогами,
Сапоги за пирогами,
Пироги за утюгами,
Кочерга за кушаком —
Всё вертится,
И кружится,
И несётся кувырком.

Вдруг из маминой из спальни,
Кривоногий и хромой,
Выбегает умывальник
И качает головой:
«Ах ты, гадкий, ах ты, грязный,
Неумытый поросёнок!

Ты чернее трубочиста,
Полюбуйся на себя:
У тебя на шее вакса,
У тебя под носом клякса,
У тебя такие руки,
Что сбежали даже брюки,
Даже брюки, даже брюки
Убежали от тебя.

Рано утром на рассвете
Умываются котята,
И мышата, и утята,
И жучки, и паучки.
Ты один не умывался
И грязнулею остался,
И сбежали от грязнули
И чулки и башмаки.

Я — Великий Умывальник,
Знаменитый Мойдодыр,
Умывальников Начальник
И мочалок Командир!
Если топну я ногою,
Позову моих солдат,
В эту комнату толпою
Умывальники влетят,
И залают, и завоют,
И ногами застучат,
И тебе головомойку,
Неумытому, дадут —
Прямо в Мойку,
Прямо в Мойку
С головою окунут!»

Он ударил в медный таз
И вскричал: «Кара-барас!»
И сейчас же щетки, щетки
Затрещали, как трещотки,
И давай меня тереть,
Приговаривать:
«Моем, моем трубочиста
Чисто, чисто, чисто, чисто!

Выполните задания:

1. Прочитайте текст.

1. Найдите и выпишите слова, которые отвечают на вопросы кто?-Мальчик что?-Одеяло, свечка, простыня, подушка, книжка, самовар, утюги, сапоги, пирог.

1. Составьте словосочетания с этими словами.

Тёплое одеяло,

Горящия свечка,

Розвое простыня,

Мягкое подушка,

Красная кнжика,

Грячия самоварка,

Паряший утюг,

Билоснежные сапоги,

Вкусный пирог.

1. Напишите, что произошло с главным героем сказки. /5-6 предложений/

Он был гризнюлей а потом пришол умывалник и сказал («Ах ты, гадкий, ах ты, грязный,
Неумытый поросёнок! Ты чернее трубочиста,
Полюбуйся на себя:
У тебя на шее вакса,
У тебя под носом клякса,
У тебя такие руки,
Что сбежали даже брюки,
Даже брюки, даже брюки
Убежали от тебя.) мальчик послушол умывалника и сетого дня он р начел умыватс а по утрам.

Վըտակը ժայռից ներքև է թըռչում,
Թափ առած ընկնում քարերի գըլխին,
Զարկում ավազին, շաչում է, ճըչում,
Ճըչում անհանգիստ, փըրփուրը բերնին։

Ինչպես ծերունին, ձենով պառաված,
Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին,
Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց
Արձագանք տալի ջըրի աղմուկին։

Այնինչ բընության զըվարթ համերգի

Ունկընդիրն անխոս ու հավերժական,
Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի
Ետևից ընկած լըսում է նըրան։

Առաջադրանքներ

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը, դուրս գրի՛ր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

Ունկընդիր-լսել

Թափ առած ընկնում-արագացնում

շաչում է-Սուլոցի նման սուր ձայն հանել

մտախոհ-Մտածմունքների մեջ սուզված

2. Դուրս գրի՛ր փոխաբերություններն ու համեմատությունները: Վերլուծի՛ր:

Վըտակը ժայռից ներքև է թըռչում,

Զարկում ավազին, շաչում է, ճըչում,

Ճըչում անհանգիստ, փըրփուրը բերնին,

Ինչպես ծերունին, ձենով պառաված,

Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի,

Ետևից ընկած լըսում է նըրան։

3. Առանձնացրո՛ւ քեզ համար ամենատվապորիչ հատվածը և հիմնավորի՛ր ընտրությունդ:

(իմ ամենատպավորիչ հատվածը սա է 👉👉) Ինչպես ծերունին, ձենով պառաված,
Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին,
Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց
Արձագանք տալի ջըրի աղմուկին։

Ինձ դուր է եկել այս հատվածը որովհետև այն կապված է ընտանիքի հետ։

4.  Բնորոշի՛ր բանաստեղծության հերոսներին.

• ըստ բանաստեղծության․ ծեր անտառ և զվարդ թոռնիկ
•  ըստ քո բնորոշման․ ծեր անտառ և զվարդ թոռնիկ

5. Ազատ շարադրանքի միջոցով վերապատմի՛ր բանաստեղծությունը և նկարի՛ր:

Ժայռը հանգիստ լսում էր ժիր թոռնիկի համերգը։ (խշխշոցը)

6. Բանաստեղծությունից առանձնացրո՛ւ այնպիսի նախադասություններ, որոնք հարցական նշանի գործածությամբ կարող են հարցական դառնալ:

Վըտակը ժայռից նե՞րքև է թըռչում,

Ինչպե՞ս ծերունին, ձենով պառաված,

Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի
Ետևից ընկած լըսո՞ւմ է նըրան։

7. Ընտրածդ նախադասությունների մեջ, հարցական նշանի տեղը փոփոխելով, նոր նախադասություններ կառուցի՛ր:

Վըտակը ժայռից նե՞րքև է թըռչում,

Ինչպե՞ս ծերունին, ձենով պառաված,

Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի
Ետևից ընկած լըսո՞ւմ է նըրան։

8. Բանաստեղծությունից դուրս գրի՛ր գաղտնավանկի ,,ը,, ունեցող բառերը և վանկատի՛ր:

Վըտակը, ճըչում, թըռչում, գըլխին, փըրփուրը,

9. Դուրս գրի՛ր գրությամբ ու արտասանությամբ տարբերվող բառերը և ընդգծի՛ր / առանձնացրո՛ւ/ փոփոխության ենթարկվող հնչյունը:

երգը, փըրփուրը

10. Անգիր սովորի՛ր բանաստեղծությունը, ձայնագրի՛ր արտասանությունդ և հրապարկի՛ր բլոգումդ։

Յուրաքանչյուր առածում տեղադրի՛ր ընդգծված բառի հականիշները։

Նախ մտածի՛ր, հետո գործն սկսի՛ր։

Ինքը՝ կարճ, լեզուն երկար։

Ինչ որ ցանես, էն էլ կհնձես։

Թանկից էժանը չկա։

Ինչպե՞ս կասես մեկ բառով

Ցուրտն ընկնել-ցրտել

Դադար տալ-ավարտել

Ցուրտն ընկնել-ցրտել

Ճանապարհ դնել-ճանապարհել

Փախուստի դիմել-փախչել

Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը՝ գրելով է կամ ե։

եղևնի, էակ, վայրէջք, գրեթե, եղեգնուտ, բազմերանգ, երգ, եսկիմոս, ապերջանիկ, երգ, եկեղեցի, եղյամ, նրբերշիկ, եռուզեռ, տիեզերք, երթուղի։

Լրացրո՛ւ բաց թողնված օ կամ ո տառերը։

օձիք, անօթևան, անորսալի, ձկնորս, բացոթյա, օրորոց, տնորեն, բարորակ, շաբաթորյակ, հանրօգուտ։

Ձևով նույն, բաց իմաստով տարբեր բառեր գրի՛ր։

Օրինակ՝ բազուկ, հոտ, գլուխ, ծառ, կրակ, կայծակ, լար, կար, շոր, մայր, հայր, վայր

Գրի՛ր բառեր, որոնք ունեն մեկ տառի տարբերություն։

Օրինակ՝

Շուտ-շատ

ասել-անել

բուրդ-բարդ

հատակ-հասակ

դու-բու

դուռ-նուռ

լար-կար

ԱմանորԱմանորով նշում են տարվա սկիզբը: Տարին այն ժամանակաշրջանն է, որի ընթացքում Երկիր մոլորակը կատարում է մի լրիվ պտույտ Արեգակի շուրջը։

Տարվա գաղափարն առաջին անգամ ծագել է Հին Արևելքի մշակութային կենտրոններից մեկում՝ Եգիպտոսում։

Այն կապվել է Նեղոս գետի վարարման հետ։ Դրանով էր պայմանավորված եգիպտացիների կյանքը, երկրագործական աշխատանքները։ Նոր տարին հունվարի 1-ին նշվում է մ. թ. ա. 46 թ-ից, երբ Հռոմի Հուլիոս Կեսար կայսրը բարեփոխել է օրացույցն ու սկզբնավորել Հուլյան տոմարը: Բայց սեփական տոմար ունեցող ժողովուրդներն իրենց Նոր տարին նշել են տարբեր ժամանակներում` հիմնականում գարնան ու աշնան գիշերահավասարների, գարնանային զարթոնքի ու երկրագործական աշխատանքներն սկսելուն պես և այլն: Հին հայերը Նոր տարին նշել են Նավասարդի 1-ին կամ օգոստոսի 1-ին (պահլավերեն է. նշանակում է նոր տարի՝ նավա՝ նոր, և սարդ՝ տարի), որը համընկնում էր մ. թ. ա. 2492 թ-ին Բելի դեմ Հայկ նահապետի տարած հաղթանակի օրվան:Նավասարդը և տոնական նվերները հայերն անվանել են նաև Կաղանդ (հունարեն կալենդ բառից է. նշանակում է ամսագլուխ), Ձմեռ պապին` Կաղանդ պապ: Հին հայերը Նավասարդին հավաքվել են Բագրևանդ գավառի Բագավանում (դիցավան). համաժողովրդական խրախճանքին մասնակցել է շուրջ 120 հզ. մարդ, նաև թագավորը: Այդ օրերին զանազան զոհաբերություններ են արել, կազմակերպել տոնախմբություններ ու ձիարշավներ, աղավնի են թռցրել և այլն: Ապաստան են տվել ու կերակրել նաև օտարական անցորդներին:Ամանորի տոնական սեղանին դրել են նաև ծիսական հաց, որը կոչվել է տարի-հաց, կրկենի, կլոճ և այլն, որևէ նշանով (օրինակ` մետաղադրամ), և բաժանել ընտանիքի անդամներին. ում բաժին է ընկել նշանով հացի կտորը, նրա համար ակնկալվել է բարեհաջող տարի:Ամանորին նաև տոպրակ են կախել երդիկներից՝ նվեր կամ որևէ քաղցրավենիք ստանալու համար: