Մարինե Մադոյան

Քաղցր նշենին, մոր կողմից եղբայր լինելով դառն նշենուն, նեղվեց նրա դառնությունից և շագանակենուն դարձրեց իրեն բարեկամ ու եղբայր, գտնելով, որ երկու որակով նա բարոյակից է իրեն։ Եվ շատերից մեղադրվելով, ասաց.— Ով իմ հակումներն ունի, նա է իմ եղբայրը:Ոչ ոք չկարողացավ հակաճառել։

• 

Կատարել տեքստային առաջադրանքները։

Կամակոր  թագավորը

    Լինում է, չի լինում ̀ մի  կամակոր  թագավոր  է  լինում: Մի  օր  նա  կանչում է  իր  երկրի  բոլոր   դերձակներին  և  հրամայում, թե  ինձ  համար  մի  այնպիսի  վերմակ  կարեք, որ  հասակիս  համեմատ  լինի ̀ ոչ  երկար, ոչ  կարճ:Ոչ մի   դերձակ  չի  կարողանում  թագավորի  հրամանը  կատարել, բոլորի  գլուխներն  էլ  կտրել  է  տալիս:

   Օրերից  մի  օր  թագավորի  մոտ  մի  դերձակ  է  գալիս:

— Թագավորն  ապրած  կենա, -ասում  է  նա, —  ես  քո  ուզած  վերմակը  կկարեմ: Ոչ  երկար  կլինի, ոչ կարճ:

 — Լավ, — ասում է թագավորը, — բայց  տես,  եթե  մի  փոքր  երկար  եղավ  կամ  կարճ, իմացած  լինես ̀ գլուխդ  կտրելու  եմ:

 -Համաձայն   եմ, թագավորն  ապրած  կենա, թե  չկարողացա ̀  գլուխս  կտրի:

  Դերձակը  գնում  է  մի  վերմակ  կարում,  դիտմամբ  էլ  մի  քիչ  կարճ  է  անում: Տանում  է,  դնում     թագավորի  առաջ: Փեշի  տակ  էլ  թաքուն  մի  ճիպոտ  է  պահած  լինում:

  -Թագավորն  ապրած  կենա, — ասում է  դերձակը ̀  գլուխ  տալով, — քո  ուզած  վերմակը  կարել  եմ:Տես ̀  կհավանե՞ս:

  -Տեսնենք  հասակիս  հարմա՞ր  է, թե՞  ավել- պակաս, —  ասում  է  թագավորն  ու  պառկում  թատտին, վերմակը  քաշում  վրան:Վերմակը  հազիվ  ծնկներին  է  հասնում, ոտքերը  բաց  են  մնում:

  Դերձակն  իսկույն  փեշի  տակից  հանում  է ճիպոտը  և  խփում  թագավորի  ոտքերին:

  -Թագավորն  ապրած  կենա, — ասում է  դերձակը, — ամեն  մարդ  իր վերմակի  համեմատ  պիտի   ոտքը  մեկնի:

   Թագավորն  ամիջապես  ոտքերն  իրեն է  քաշում,  թաքցնում  վերմակի  տակ:

   Կամակոր  թագավորն  այլևս  ոչինչ  չի  կարողանում  ասել:Նույնիսկ  մեծ –մեծ   նվերներ  է տալիս  ու  ճանապարհ  դնում  հնագետ  դերձակին:

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
Դերձակներ
 կարճ
թատտին
մարդ

2.Ի՞նչ  է  նշանակում  դերձակ  բառը.
Դերձակը մասնագիտություն է, որը տարբեր բաներ է կարում։

3.Ո՞ր   դարձվածքի   իմաստն  է  սխալ  բացատրված.

    ա/ գլուխը  դատարկ   —  հիմար, անխելք, տգետ

     բ/ թև առնել  —  ոգևորվել, ոգեշնչվել

     գ/ կողը  հաստ – համառ, կամակոր, ինքնասածի

     դ/ ձեռք մեկնել —  ձեռքով անել, հեռանալ—օգնել

4.Տրված  բառերից  ո՞րն  է  ածանցավոր.

      ա/ օրերից

      բ/  գլուխ                            

      գ/ թագավոր—ավոր

       դ/ ոչինչ

5.Ի՞նչ  խոսքի  մաս  են  տեքստում ընդգծված  բառերը:
երկիր—գոյական
երկար—ածական
դերձակ-գոյական
ասում է—բայ

6.Տեքստում  ընդգծված  նախադասաությունից  դու՛րս  գրիր   երկու  լրացում:
   Թագավորն  ամիջապես  ոտքերն  իրեն է  քաշում,  թաքցնում  վերմակի  տակ:

   7.Տեքստից  դու՛րս  գրիր  մեկական  պատմողական  և  հարցական   նախադասություն:
Հարցական
— քո  ուզած  վերմակը  կարել  եմ:Տես ̀  կհավանե՞ս:
-Տեսնենք  հասակիս  հարմա՞ր  է, թե՞  ավել- պակաս։

Պատմողական
Օրերից  մի  օր  թագավորի  մոտ  մի  դերձակ  է  գալիս:
Դերձակը  գնում  է  մի  վերմակ  կարում,  դիտմամբ  էլ  մի  քիչ  կարճ  է  անում:

8.Կետադրի՛ր  հետևյալ  նախադասությունը.

    Դերձակը  հասկացավ, որ  թագավորը  հիմար է:

9.Օգտագործելով  տրված  բառերը ̀ լրացրու՛  առած-ասացվածքները.

    ա/ Ծաղիկը   ծաղկին  նայելով  է  բացվում:

     բ/Թթու  է, թան  չի,  ամեն մարդու բան չի:

     գ/Մեջք –մեջքի  որ  տանք, սարեր շուռ  կտանք:

      դ/Արջից  վախեցողը  անտառ  չի գնա:

   / սարեր,չի  գնա, մարդու, ծաղկին/

10.Ի՞նչն  է  ստիպում  թագավորին  նման հրաման  արձակել:
Նա դա արեց, որովհետև շատ կամակոր էր։

  11.Ի՞նչ  հնարամտության  է  դիմում  դերձակը:
Նա հատուկ կարճ է կարում և ճիպոտ վերցնում, որ հարվածի։

12.Ժողովրդական  ո՞ր  ասացվածքն  է  օգտագործված  տեքստում:
Ամեն  մարդ  իր վերմակի  համեմատ  պիտի   ոտքը  մեկնի:

13.Ուրիշ ո՞ր հեքիաթի  հերոսին  ես  նմանեցնում  թագավորին:
Ես այս հեքիաթը նմանացնում եմ Չախչախ թագավորին։

14.Կամակոր  թագավորին  պատժելու  մի  հնարք  էլ  մտածիր  դու:
Ես էլ այդպես կանեի

15.Ի՞նչպես  ինքդ  կվերնագրեիր  տեքստը:
Ես կվերնագրեի Կամակոր թգավորն ու դերձակը։

Упражнение.

Составьте словосочетания.

Дети умные(какие?)

Брат сильный(какой?)

Сестра красивая(какая?)

Компот вкустный(какой?)

Котлета горячая(какая?)

Варенье сладкое(какое?)

Придумайте 5 словосочетаний.

Солнце жароке (какое?)

Ветер сильный (какой?)

Кошка пушистая (какая?)

Мальчики шумные (какие?)

собака маленькая (какая?)

• 4  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  4:2=2
  2:2=1
• 8  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 3 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  8:2=4
  4:2=2
  2:2=1
• 5 միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի ամենաշատը 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  5-1=4
  4:2=2
• 10 միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի ամենաշատը 3 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  10:2=5
  5-1=4
  4:2=2
• 6  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  6:2=3
  3-1=2
  2:2=1
• 7  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի ամենաշատը 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  7-1=6
  6:2=3
  3-1=2
  2:2=1
• 9  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  9-1=8
  8:2=4
  4:2=2
• 12  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 3 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։

12:2=6
6:2=3
3-1=2
2:2=1

• 27 միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս   կարելի է   լծակավոր   կշեռքի  3 կշռումով    գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է մնացածներից։

27:3=9
9-3=6
6:2=3
3-1=2
2:2=1

• 81  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարելի է  լծակավոր   կշեռքի  4 կշռումներից   հետո    գտնել  կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է մնացածներից։

81:3=27
27:3=9
9-3=6
6:2=3
3-1=2
2:2=1

Չորեքշաբթի օրը մենք դասարանով գնացել էինք մատենադարան։ Ես այնտեղ տեսա 30կգ կշռող ամենամեծ և ամենափոքր գրքերը։ Բոլոր գրքերը որոնք նկարազարդված էին որդան կարմիրով և այլ գույներով։ Ես տեսա շատ բույսեր, որդան կարմիր որի հետ դված էր այն ուտելիքը, որը որդան կարմիրը սիրում է։ Կային շատ գրքեր որոնք տպել են, բայց նաև կային պահպանված գրքեր։ Ես նկատեցի այնտեղ, որ կար մի մեծ մշակված քար, որի վրա մարդիկ չէին հասցրել փորագրել։ Ինձ շատ հետաքրքրեց այն փոքրիկ աղոթագիրքը։ Մենք լսեցինք գրքերի մասին պատմությունները մասնագետների կողմից: Ստացանք նոր և հետաքրքիր գիտելիքներ: Այնուհետև գնացինք դպրոց և ցերեկային երթուղայինի ընկերներով խաղացինք խաղեր🎈

Նկարների հղում🌈

Թրատամ վագրերը վաղուց արդեն գոյություն չունեն։ Նրանք ապրել են միլիոն տարի առաջ։ Դա վերջին մեծագույն սառցադաշտերի ժամանակաշրջանն էր։

Նրանց բնորոշ է մեկ յուրօրինակություն։ Թրատամ վագրերը շատ խոշոր ու երկար վերին ժանիքներ ունեն, որոնք մշտապես դուրս ցցված են եղել երախից։ Այդ պատճառով էլ նրա ծնոտները հատուկ կառուցվածք են ունեցել։

Թրատամ վագրի ժանիքները հուժկու և սարսափելի զենք էին։ Դրանք օգնում էին գիշատչին, որ սմբակավոր կենդանիներ որսա։ Միանգամայն հնարավոր է, որ թրատամ վագրը հարձակվել է նույնիսկ փղերի վիթխարի նախնիների վրա։

Դուրս գրի՛ր ընդգծված բառերը և բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։

խոշոր-մեծ ծավալ ունեցող

ժանիք-Կաթնասուն կենդանիների ու մարդու կտրիչ ատամների և փոքր սեղանատամների միջև գտնվող ատամը, շնատամ

երախ-Կենդանիների բերան

հուժկու-ուժեղ

վիթխարի-հսկայական

Պատասխանի՛ր տեքստի հարցերին։

1.Ե՞րբ և ո՞ր ժամանակաշրջանում են ապրել թրատամ վագրերը։

Վագրերը ապրել են միլիոն տարի առաջ։

2․ Ո՞րն էր նրանց յուրօրինակությունը։ Դո՛ւրս գրիր տեքստի համապատասխան նախադասությունը։

Թրատամ վագրերը շատ խոշոր ու երկար վերին ժանիքներ ունեն, որոնք մշտապես դուրս ցցված են եղել երախից։

3. Ո՞րն էր թրատամ վագրերի զենքը։

Թրատամ վագրի ժանիքները հուժկու և սարսափելի զենք էին։

4. Ի՞նչ կենդանիներ էին որսում նրանք։

Սմբակավոր կենդանիներ։

Դո՛ւրս գրիր քեզ ամենից շատ հետաքրքրող հատվածը։

Թրատամ վագրի ժանիքները հուժկու և սարսափելի զենք էին։ Դրանք օգնում էին գիշատչին, որ սմբակավոր կենդանիներ որսա։ Միանգամայն հնարավոր է, որ թրատամ վագրը հարձակվել է նույնիսկ փղերի վիթխարի նախնիների վրա։

Գրի՛ր կանաչով նշված բառերի հականիշները։

մեծագույն-փքրագույն

երկար-կարճ

վերին-ներքին

օգնում էին-չեին օգնում

Տեքստից դո՛ւրս գրիր երկուական գոյական, ածական ևբայ։

Գոյական	Ածական	Բայ
Վագր	խոշոր	ապրել
ժանիք	երկար	օգնել

Տրված գոյականները դարձրո՛ւ ածականներ։

Հսկա-հսկայական

Գեղեցկություն-գեեցիկ

Յուրօրինակություն- յուրօրինակ

Երկարություն-երկար

Հնություն-հին

Գտի՛ր տրված նախադասության ենթական և ստորոգյալը։

Նրանք ապրել են միլիոն տարի առաջ։

Ենաթկա- Նրանք

Ստորոգյալ- ապրել են։

Կետադրի՛ր նախադասությունը։

Միանգամայն հնարավոր է, որ թրատամ վագրը հարձակվել է նույնիսկ փղերի վիթխարի նախնիների վրա։

Թեստ 3

Մանրամասն լուծում

Գտիր ամենափոքր քառանիշ և ամենամեծ եռանիշ թվերի տարբերությունը։

1000-999=1

Ընտրիր այն պատասխանը, որն արտահայտում է 1/4 ժամը րոպեներով։

60:4×1=15

Գտիր այն թիվը, որը 4-ի յոթապատիկից մեծ է 3 անգամ։

4×7=28

28×3=84

Ուղղանկյան երկարությունը 18 սմ է, իսկ լայնությունը՝ 16սմ։ Գտիր ուղղանկյան պարագիծը։

18×2=36

16×2=32

36+32=68

Գիրքն ունի 280 էջ։ Գայանեն կարդաց գրքի 3/5-ը։ Քանի՞ էջ մնաց կարդալու։

280:5×2=112

Երեք հաջորդական թվերի գումարը 303 է։ Գտիր այդ թվերից ամենափոքրը։

303:3=101

101-1=100

101+1=102

1. Երկու պարկում կար  124 կգ շաքարավազ։ Երբ  |-ից 4 կգ տեղափոխեցին ||-ի մեջ, պարկերում շաքարավազների քանակները հավասարվեցին։ Քանի՞ կգ շաքարավազ կար յուրաքանչյուր պարկում
   124:2=62
   62+4=66
   62-4=58
2. Երկու  արկղում կա  74կգ  խնձոր։ Երբ   |-ից 3կգ  լցրին ||- ի մեջ, ապա արկղերում խնձորների քանակները  հավասարվեցին։ Քանի՞ կգ խնձոր կար արկղերում նախքան տեղափոխությունները։
   74:2=37կգ
   37+3=40կգ (I)
   37-3=34կգ (II)
3. Երկու  խմբում կային  150 ուսանող։ Երբ|-ից 10 հոգի տեղափոխեցին || խումբ, ապա խմբերում ուսանողների քանակները հավասարվեցին։ Քանի՞ ուսանող կար յուրաքանչյուր խմբում։
   150:2=75
   75+10=85 (I)
   75-10=65 (II)
4. Երկու  պահեստներում  կար  540 պարկ ալյուր։ Երբ|-ից 20 պարկ տեղափոխեցին || պահեստ, պահեստներում ալյուրների   քանակները հավասարվեցին։ Քանի՞ պարկ ալյուր կար յուրաքանչյուր պահեստում։
   540:2=270
   270+20=290 (I)
   270-20=250 (II)

Ինքնաստուգում 15