Մարինե Մադոյան

Թեստ 5 Մաթեմ

Երեկ մենք դասարանով գնացել էինք ճամփորդության դեպի Նոր հաճն։ Նոր հաճնից հետո մենք գնացինք Հրազդան գետ հետո Առինջ գյուղ հետո Գետամեջ գյուղ, իսկ ամենավերջում գնացինք Լևոնի քարանձավ։ Այնտեղ մենք հնարավորություն ունեցանք հանգստանալ բնության գրկում։ Այնտեղ մենք մի կարևր աշխատանք կատարեցինք։ Ախտոտված տարածքը մաքրելը և այլն։ Եվ քանի, որ մենք Սբաստացիներն էնք մենք ունենք հնարավորություն դեռ շատ տարածքներ մաքրելու և շատ անգամ ճամփորդելու։

Սա մեր երեկվա նկարներն են։

Ճամփորդության նկարներ

Երկուշաբթի առավոտյան Թոմն իրեն շատ դժբա□տ զգաց: Նա միշտ իրեն դժբախտ էր զգում, որովհետև այդ օրով էին սկսվում մի նոր շա□աթվա տանջանքները դպրոցում: Նա այդ օրը ցանկանում էր, որ ընդհանրապես կիրակի չլիներ. գերության մեջ լինելը դրանով ավելի ատելի էր դառնում: Թոմը պառկած մտածում էր: Հանկարծ նա ցանկացավ հիվանդ լինել. Այդպիսով կարող էր դպրոց չգնալ և տանը մնալ: Այստեղ ինչ-որ անորոշ հնարավորություն կար: Նա ինքն իրեն ստուգեց: Ոչ մի տեղը չէր ցավում: Նորից ստուգեց: Այս անգամ թվաց, թե փորացավի նշաններ կան, և նա դրանց հետ որոշակի հույս կապեց: Բայց շուտով այդ նշանները թուլացան և հետզհետե ամբողջովին անհետացան: Թոմը նորից սկսեց մտածել: Հանկարծ մի նոր բան հայտնաբերեց: Վերևի ատամներից մեկը շարժվում էր: Դա արդեն մեծ բախտ էր: Որպես սկիզբ նա ուզում էր տնքալ, երբ մտածեց, որ եթե սկսի այդ պատճառաբանությամբ, մորաքույրն այդ ատամը կքաշի, և դա ցավ կպատճառի: Նա որոշեց ատամը պահել որպես պահեստային  ցավ և ուրիշ պատրվակ գտնել: Որոշ ժամանակ ոչ մի բան չգտավ, հետո հիշեց բժշկի պատմած մի հիվանդության մասին, որ մեկին մի քանի շաբաթով անկողին էր գցել՝ միաժամանակ սպառնալով մատի կորստով: Նա վերմակի տակից հանեց ոտքը սկսեց ուսումնասիրել վիրավոր մատը:  Բայց այդ հիվանդության նշանները չգիտեր: Այնուամենայնիվ արժեր փոր□ել, և նա սկսեց եռանդով տնքալ: Իսկ Սիդը շարունակում էր անտեղյակ մնալ ու քնել: Թոմն ավելի խորը տնքաց, և նրան թվաց, որ մատն իրոք ցավում է: Ոչ մի արձագանք Սիդի կողմից: Մինչ այդ Թոմի շունչը կտրվեց: Նա մի փոքր հանգստացավ, ուժ հավաքեց ու տնքոցների հիանալի մի շարք արձակեց: Սիդը շարունակում էր խռմփալ: Թոմի համ□երությունն սպառվեց: Նա կանչեց՝ Սի՜դ, Սի՜դ, և եղբորը շարժեց: Դա ազդեց, և Թոմն սկսեց դարձյալ տնքալ: Սիդը հառաչեց, ձգվեց, հենվեց արմունկին և Թոմին նայեց: Թոմը շարունակում էր տնքալ: Սիդը ձայնեց նրան.

– Թո՜մ, լսի՜ր, Թո´մ:

Պատասխան չկար:

– Լսի՜ր, Թո´մ, ի՞նչ է պատահել, Թո´մ:

Նա շարժեց եղբորը՝ մտահոգ նայելով դեմքին:

– Թո՜ղ, Սի´դ, հանգիստ թող ինձ:

– Ի՞նչ է պատահել, Թո´մ, գնա՞մ, մորաքրոջը կանչեմ:

– Ո՜չ, հարկավոր չէ. գուցե կամաց-կամաց անցնի, ոչ մեկին մի՛ կանչիր:

– Բայց ես պարտավոր եմ: Այդպես մի տնքա, Թո´մ, սարսափելի է: Ինչքա՞ն ժամանակ է, որ դու այդ վիճակում ես:

– Ժամե՜ր, ա՜խ, ինձ ձեռք մի´ տուր, Սի´դ:
Բայց Սիդը իր հագուստները վերցրել ու գնացել էր մորաքրոջը կանչելու:  Այժմ Թոմն իսկապես տառապում էր. այնպես լավ էր նրա երևակայությունն աշխատում, և այնքան բնական էին նրա տնքոցները:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

     դժբախտ

     շաբաթվա

     փորձել

     համբերություն

2. Գրի´ր տրված բառերի հականիշները.
    ա/ դժբախտ              բախտավոր
    բ/ ատելի                   սիրելի
   գ/ հիվանդ                  առղջ
   դ/անհետանալ         հայտնվել

3.Ի՞նչ է նշանակում տեքստում հանդիպող հետզհետե  բառը: 

     ա/ աստիճանաբար
     բ/   կարգին
     գ/ ավելի ուշ
     դ/շատ ուշ

4.Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված տեսակը.  

ա/ դժբախտ–պարզ
բ/ փորացավ-բարդ
գ/ մորաքույր-բարդ
դ/ հիվանդություն-ածանցավոր

5.Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված.

ա/ վերմակ–ածական
բ/  նշան-գոյական
գ/ ատամ-գոյական
դ/ դպրոց-գոյական

6.Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական:
  Սիդը իր հագուստները վերցրել ու գնացել էր մորաքրոջը կանչելու:
ա/ հագուստները
բ/ մորաքույրը
գ/ Սիդը 
դ/ իր

7.Տեքստից դու՛րս գրիր մեկական պատմողական և բացականչական  նախադասություն:

Բացականչական- Լսի՜ր, Թո´մ, ի՞նչ է պատահել, Թո´մ:
Պատմողական- Երկուշաբթի առավոտյան Թոմն իրեն շատ դժբախտ զգաց։

8.Հոմանիշ զույգերից  ո՞րն է սխալ.
ա/ մտածել-մտորել
բ/փնտրել – որոնել
գ/ լսել – ականջ դնել
դ/բնական – արհեստական

9.Վերնագրի´ր տեքստը:

Թոմի արկածները

 10.Տեքստում ընդգծված նախադասության մեջ բաց են  թողած կետադրական նշաններ:   

  Լրացրո՛ւ  դրանք: Սիդը հառաչեց, ձգվեց, հենվեց արմունկին և Թոմին նայեց:

11.Գրի´ր  մեկ բառով.
ա/ մոր քույրը                  մորաքույր

բ/ միտք անել                  մտածել
գ/ ման գալ                      փնտրել, զբոսնել

դ/ որոշում կայացնել   որոշել

12.Ինչո՞ւ էր երկուշաբթի օրերը Թոմն իրեն դժբախտ զգում:

Թոմն իրեն երկուշաբթի օրերը դժբախտ էր զգում որովհոտև այդ օրով էին սկսվում մի նոր շաբաթվա տանջանքները դպրոցում։

   
13.Թոմն ինչո՞ւ չէր սիրում կիրակի օրերը: Տեքստում ընդգծի՛ր այդ հատվածը:

Թոմը չէր սիրում կիրակի օրերը, որովհետև նա գիտեր, որ հաջորդ օրը պետք է գնա դպրոց։

14.Ինչո՞ւ էր Թոմն ուզում հիվանդ լինել:

Թոմն ուզում հիվանդ լինել նրա համար որպեսզի դպրոց չգնար։

15.Թոմը որոշեց սկզբից չասել ատամի մասին, որովհետև ̀
ա/ հարմար չէր գտնում նման պատճառաբանությունը
բ/պահում էր որպես պահեստային ցավ
գ/չէր մտածել այդ մասին
դ/ մի անգամ արդեն նման պատճառաբանություն արել էր

• Արձակ պատմի՛ր զրույցը։
• Բնութագրի՛ր քեզ դուր եկած հերոսին։

Ինձ դւր է եկել հայրը,րը արդեն մահվան ճամփին էր։ Բայց նա ուզում էր, որ նրա որդիներից մեկը լինի իր տեղը։

• Ո՞րն է այս զրույցի ասելիքը։ Գրի՛ր մի քանի նախադասությամբ։

Այս զրույցի ասելիքը այն է, որ կարևորը ձեռքի կամ ոտքի ուժը չ՝է այլ ուղեղի ուժն է։ Եթե այն կա, ուրեմն դա հերիք է։ Այս զրույցի ասելիքը նաև պետք է լինել միասնական, եթե լինենք միասին, ապա կարող ենք շատ բանի հասնել:

• Դուրս գրիր՝ քո կարծիքով ամենակարևոր նախադասությունը։

Թե երկրիս վրա , և՛ թե երկնքում:

Առ մեկ բարակ ծեղ, մի մազ կամ մի թել,

Մեծ ուժ կգտնես ամենի մեջ էլ:

Թե փոքրիկ միջատ, թե ուղտ ահագին,

Ամենքն էլ ուժից մեկ բաժին ունին

Կա և խելքի ուժ,ինչպես և սրտի,

Աչքի, ականջի, ձեռքի և ոտքի.

Ուժ չի ունենալ ոչ մի առարկա,

Եթե մասներում միություն չկա.

Մասներն իրար հետ, երբ սերտ կապ ունին,

Նրանք անկասկած ուժով կլինին

Այսպես շատ անհատ երբ որ միանան,

Մեծ և չափազանց մեծ ուժ կստանան.

Մեզ լավ օրինակ մրջյունն ու մեղուն,

Թե նրանք խմբով ինչեր են անում.

Նրանց պես եթե մարդիկ միանան,

Լեռներ կշրջեն, եթե կամենան.

Եվ ինչքան լճեր, ինչքան ջրանցքներ

Միացած ուժով կարող են շինել:

• Ընտրիր ժողովրդական ասացվածքներ, որոնք համապատասխանում են զրույցի իմաստին։

Եղբայրը եբոր վատը կուզի, մահը ոչ։

Լավ տան իր հոր եղբայրն է։

Ընտանիքում համաձայնույունը հարստություն է։

Խելքը մեծ ու պստիկ չի հարցնում։

• Մի ասացվածք էլ ի՛նքդ հորինիր։

Ընդարձակի՛ր նախադասությունները՝ ավելացնելով ( Ինչպիսի՞ և որտե՞ղ) հարցերին պատասխանող լրացումներ։

Աղջիկը պարում է։

Տաղանդավոր աղջիկը պարում է բեմի վրա։

Երեխաները խաղում են։

Ակտիվ երեխաները խաւմ են բակում։

Շնիկը վազվզում էր։

Սևամորթի շնիկը վազվզում էր անտառում։

Քամին սուլում է։

Ուժեղ քամին սուլում է բակում։

Պատմողական նախադասությունները դարձրո՛ւ հարցական։

Մրջյունը աշխատասեր միջատ է։

Մրջյունը աշխատասե՞ր միջատ է։

Առյուծը կենդանիների արքան է։

Առյուծը կենդանիների՞ արքան է։

Գետաձին օրվա ընթացքում մոտ հիսունից վաթսուն կգ չոր խոտ է ուտում։

Գետաձի՞ն օրվա ընթացքում մոտ հիսունից վաթսուն կգ չոր խոտ է ուտում։

Բացատրի՛ր դարձվածքները։

երես դարձնել-նեղանալ

երես առնել-լկտվել

ձեռք առնել-ծիծաղել

մեջք մեջքի տալ-իրար թիկունք լինել

բախտը ժպտալ-բաղտը բերել

Տրված արմատներով բարդ բառեր կազմի՛ր։

բառ-բառակապակցություն

ջուր-ջրահարս

գիրք-գրադարան

խաղ-խաղալիք

սենյակ-խաղասենյակ

հեքիաթ-հեքիաթասեր

գույն-գույնզգույն

1. Երեք հաջորդական թվերի գումարը 303 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։

303:3=101   101+1=102   101-1=100   100,101,102

• Գտեք այն երեք   իրար  հաջորդող  բնական  թվերը,  որոնց  գումարը լինի  363:

363:3=121 121+1=122 121-1=120   120,121,122

• Գտեք երեք հաջորդական թվեր, որոնց գումարը լինի 180  է։

180:3=60 60+1=61 60-1=59   59,60,61

• Գտեք երեք հաջորդական թվեր, որոնց գումարը լինի  432  է։

432:3=144 144+1=145 144-1=143   143,144,145

• Երեք իրար  հաջորդող  բնական  կենտ  թվերի գումարը 225 է։  Որո՞նք են այդ թվերը։

225:3=75 75+=77 75-2=73 73,75,77

• Երեք իրար  հաջորդող  բնական  կենտ  թվերի գումարը 321 է։  Որո՞նք են այդ թվերը։

321:3=107 107+2=109 107-2=105   105,107,109

• Երեք հաջորդական կենտ թվերի գումարը 69 է: Գտեք այդ թվերը։

69:3=23 23+2=25 23-2=21 21,23,25

• Երեք իրար  հաջորդող  բնական  զույգ  թվերի գումարը 288 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։

288:3=96  96+2=98 96-2=94   94,96,98

• Երեք իրար  հաջորդող  բնական  զույգ  թվերի գումարը 336 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։

336:3=112 112+2=114 112-2=110 110,112,114

1. Երեք իրար  հաջորդող  բնական  զույգ  թվերի գումարը 318 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։

318:3=106 106+2=108 106-2=104 104,106,108

Գնալը տևւմ է 1 ժ 5 րոպե

• 

Նոր Հաճն

Նոր Հաճնը (հիմնադրվել է’ 1953, քաղաք’ 1991-ից) գտնվում է Երևանից 30 կմ հս-արմ.’ Հրազդան գետի աջ ափին’ 1338 մ բարձր, վրա: Անվանվել է Լեռնային Կիլիկիայի Հաճն քաղաքի անունով:

 Տարածքը 2,2 քառ. կմ է, բնակչությունը՝ 9, 3 հազար մարդ (2017):

 Տնտեսության մեջ կարևոր տեղ ունեն կահույքի, ոսկերչական (ադամանդի) արտադրությունները: Խորհրդ. տարիներին հայտնի էր Նոր Հաճնի տեխնիոկական քարերի գործարանը’ որպես ԽՍՀՄ սարքաշինության արդյունաբերության ձեռնարկություն (հիմնադրվել է 1958-ին): Թողարկել է շուրջ 80 տեսակի արտադրանք’ հաստոցներ, սարքեր, տեխ. քարեր ևն, որոնք իրացվել են ԽՍՀՄ-ում, արտահանվել 14 երկիր: 

 Քաղաքում է Արզնիի ջրէկը, մերձակայքում’ Արզնիի կիրճի վրա կառուցված Նուռնուսի երկհարկանի կամուրջը, որով Մասիս քաղաքը երկաթուղով և ավտոճանապարհով կապվում է Նուռնուս կայարանի հետ:

 Գործում են մանկապարտեզ, 4 հանրակրթական, 1 վճարովի ավագ, արվեստի, մարզական դպրոցներ, մարզամշակութային համալիր, Կիլիկյան Հաճնի թանգարանը, գրադարան, մշակույթի պալատ: Քաղաքում կանգնեցվել է Հաճնի հերոսամարտի (1920) նահատակների հիշատակը հավերժացնող հուշարձան-կոթողը (1974, ճարտարապետ՝ Ռաֆայել հսրայելյան):

Գետամեջ գյուղ

Գետամեջ գյուղ ՀՀ Կոտայքի մարզում, Հրազդան գետի կիրճում՝ ձախ ափին։ Գետամեջ է վերանվանվել 1948թվականին։ Գտնվում է Երևանից 15, և մարզկենտրոն Հրազդանից 35 կմ հեռավորության վրա։  Գետամեջ է վերանվանվել 1948 թ.-ի հունիսի 21-ին։ Գյուղի բնակիչները մեծամասամբ այստեղ հաստատվել են 1915-1920 թթ., գաղթելով Արճեշի, Բիթլիսի, Մանազկերտի, Մուշի և Վանի գյուղերից։ Գետամեջի ազգաբնակչության փոփոխությունը. Այնտեղ կա 706 մարդ:   Առաջին հիշատակումը եղել է 1699 թվականին:

Հրազդան գետ

Տեղեկություն Հրազդան գետի մասին/լիարժեք/, կարող եք ռադիոնյութ անել, ավելի լավ, կամ նկարներով վիդեո պատրաստել, դրան կցել ձայնագրություն: Հրազդան գետը ունի 141 կմ երկարություն։ Ավազանի մակերեսը 2650 կմ2 է առանց Սևանա լճի։ Սկիզբ է առնում Սևանա լճից, հոսում հարավ-արևմտյան ընդհանուր ուղղությամբ, անցնում Գեղարքունիքի, Կոտայքի մարզերով, Երևան քաղաքով, Արարատի մարզով ու թափվում Արաքսը։ Վերին հոսանքում մոտ 20 կմ հոսում է դեպի արևմուտք՝ այդ ընթացքում առաջացնելով գալարներ, միջին հոսանքում անցնում է նեղ ու խոր (120-150 մ) կիրճով, ստորին հոսանքում ուղղվում է դեպի հարավ-արևելք, դուրս գալիս Արարատյան դաշտ, դառնում հանդարտահոս ու ծովի մակարդակից 820 մ բարձրության վրա լցվում Արաքսը։ Գետի ընդհանուր անկումը կազմում է 1100 մ։ Հրազդանի վրա կառուցվել են Սևանի, Աթարբեկյան, Գյումուշի, Արզնիի, Քանաքեռի, Երևանի ՀԷԿ-երը, մի շարք ջրանցքներ, Երևանյան լիճը։ Գետամեջ, գյուղ ՀՀ Կոտայքի մարզում, Հրազդան գետի կիրճում՝ ձախ ափին։ Գետամեջ է վերանվանվել 1948 թվականին[2]։ Գտնվում է Երևանից 15, և մարզկենտրոն Հրազդանից 35 կմ հեռավորության վրա։ Գետամեջ է վերանվանվել 1948 թ.-ի հունիսի 21-ին։ Գյուղի բնակիչները մեծամասամբ այստեղ հաստատվել են 1915-1920 թթ., գաղթելով Արճեշի,Բիթլիսի, Մանազկերտի, Մուշի և Վանի գյուղերից։ Գետամեջում գործում է ավագ դպրոց (72 աշակերտով), մշակույթի տուն, գրադարան։ Ի՞նչ է Հէկ-ը:  Գրել թե ի՞նչ հէկ -եր են կառուցված Հրազդան գետի վրա:Հէկ-ը երկար ձևով անվանում են հիդրոէլեկտրակայան:Հրազդանի վրա կառուցվել են Սևանի, Աթարբեկյան, Գյումուշի, Արզնիի, Քանաքեռի, Երևանի ՀԷԿ-երը, մի շարք ջրանցքներ, Երևանյան լիճը։

Առինջ գյուղ

Կոտայքի մարզի Առինջ գյուղի մոտ պահպանվել են բերդի մնացորդները: Բերդապարիսպի ստորին շարքերը մեծ մասամբ անտաշ քարերով են, մուտքի մասում՝ կոփածո սրբատաշ։ Մուտքի բարավորի վրա քանդակված են իրար փաթաթված երկու վիշապ (1501թ.-ին ձևավորել է Մանվել քարգործը)։ Պարսպի քարերից մեկի վրա քանդակված է թևատարած արծիվ, կողքին՝ հեղինակի հիշատակությունը` Հովհաննես եպիսկոպոս նկարող, 1501թ.։ Բերդի ներսում կան եկեղեցի և տների ավերակներ։

2000թ. բերդի մոտակայքում կառուցվել է Ս.Աստվածածին եկեղեցին:

Առինջ գյուղ

Հողե աստիճաններով իջնում ենք ներքև: Պատերին արհեստական լամպեր են, որոնք հազիվ են ցրում խավարը, խոյակերպ քանդակներ են, լաբիրինթոսի պես իրար հաջորդող միջանցքներ ու սենյակներ, հնաոճ իրերով կահավորված անկյուններ… Առինջ գյուղում ենք՝ Լևոնի գետնափոր քարանձավում:

1985 թվականին Լևոն պապը հենց այստեղ է որոշել իրականացնել կնոջ խնդրանքն ու կարտոֆիլը պահելու համար փոս փորել:  Կարտոֆիլի  համար նախատեսված 80 սմ-ոց փոսը վերածվեց 21 մետրանոց ստորգետնյա քարանձավի, որը դեռ վարպետի կենդանության օրոք դարձավ թանգարան ու հյուրընկալեց աշխարհի տարբեր ծագերից  ժամանած հյուրերի:

Вопросы наизнанку

Выполните упражнения.

Прочитайте сказку.

Запомните!

Слова, с твёрдыми согласными на конце, во множественном числе имеют окончание -ы.
Слова, с мягкими согласными на конце: буквы г, к, х и шипящие ж, ш, щ, ч имеют во множественном числе окончание — и.
Например: сад—сады, стена — стены, конь — кони, ель — ели, кошка — кошки.

Образуй множественное число от существительных с основой на г, к, х и шипящие ж, ш, щ, ч.

Сапог, петух, флаг, ёж, морж, пирог, кубик, орех, ёрш, вещь, мальчик, внук, грач, мяч, плащ.

Сапог-сапоги

петух-петухи

флаг-флаги

ёж-ёжи

морж-моржи

пирог-пироги

кубик-кубики

орех-орехи

ёрш-ёрши

вещь-вещи

мальчик-мальчики

внук-внуки

грач-грачи

мяч-мячи

плащ-плащи

2. Напиши пять предложений с любыми из этих существительных во множественном числе.

Моя тётя печёт вкусные пироги.

У супер героев есть плащи.

У меня есть полный шкаф с вещами.

Мальчики любит играть в машинки.

У моей сестры есть много кубиков.

3. Прочитай предложения. Обрати внимание на выделенные слова. Определи их число.

1) Корова даёт только свежее молоко. 2) На нашей улице проложили новый асфальт. 3) Пчеловоды собрали душистый мёд. 4) У нас на участке повесили новые качели. 5) Папа подоил сыну электронные часы. 6) Мы подарили нашей маме духи.

Молоко- множественное число

асфальт- множественное число

мёд- множественное число

качели- единственное число

часы- единственное число

духи- единственное число

В русском языке есть имена существительные, которые употребляются или только в единственном, или только во множественном числе, например: молодёжь, щавель, свёкла — ед. ч.; грабли, вилы, счёты — мн. ч.

Ուշադիր դիտեք տեսաֆիլմը, որտեղ ներկայացնում եմ ծաղկի կառուցվածքը, որից հետո կարդա ստորև գրված նյութը։

Մեր շրջապատում կան շատ բույսեր: Տարբեր բույսեր՝ խոտեր, թփեր և ծառեր, աճում են անտառներում ու մարգագետիններում, այգիներում ու պուրակներում, փողոցների եզրերում, դպրոցամերձ և տնամերձ հողամա­սերում և այլուր: Դասարաններում և սենյակներում բույսերն աճեցվում են համապատասխան տարաներում, այստեղ բույսերը խնամքի առարկա են: Ի՞նչ է բնորոշ բույսերին:

Բույսը հիմնականում աճում է հողում: Նրա մարմնի մի մասը գտնվում է հողում՝ կազմելով ստորգետնյա հատվածը: Մյուսը` տեսանելի հատվածն է, որր գտնվում է հողից դուրս, կազմում վերգետնյա հատվածը: Բույսն ունի իր կառուցվածքը: Սովորաբար տարբերում են նրա արմատը, ցողունը և տերևը: Դրանք միասին կազմավորում են բույսի մարմինը: Արմատը սովորաբար կազմում է բույ­սի ստորգետնյա մասը: Արմատները լի­նում են շատ բարակ և հաստացված, կարճ և երկար: Ցողունն արմատին է միացնում տերևները:

Բացի նշվածից՝ բույսերի մի մասը ծաղկում է, տալիս պտուղներ և առաջաց­նում սերմեր: Ծաղիկները, պտուղները և սերմերը բույսի կառուցվածքի մասերն են: Ծաղկման շրջանում բույսերը շատ շքեղ են, գունեղ, գեղեցիկ ու բուրավետ: Արմատը, ցողունը, տերևը, ծաղիկը, պտուղը, սերմը բույսի օրգաններն են:

Բույսն անընդհատ աճում է և զար­գանում, նրա աճը լավ դիտվում է միջա­վայրի բարենպաստ պայմաններում՝  լույ­սի, ջրի և անհրաժեշտ այլ նյութերի առկայությամբ: Եթե ուշադիր դիտարկենք բույսի կյանքը, ապա կնկատենք այն, որ բույսը սնվում է, օգտագոր­ծում ջուր և ածխաթթու գազ, բույսի մարմնում առաջանում են տարբեր օր­գանական նյութեր: Բույսը նաև շնչում է, որի ընթացքում օգտագործում է թթվածին՝ կենդանիների և մարդու նման:

Որոշ բույսերի կենսագործունեության առանձնահատկություններից է հոտը, հաճախ նաև՝ բուրավետ լինելը:

Բույսերի մասին շատ հետաքրքիր երևույթներ կարելի է դիտել անտա­ռում կամ մարգագետնում, դպրոցամերձ կամ տնամերձ հողամասում, շրջա­կա կանաչ աշխարհում: Բույսերը պետք է ոչ միայն ճանաչել, այլ նաև՝ պաշտպանել: Բույսերը մարդկանց «կանաչ բարեկամներն» են:

Բույսերի մասին գիտությունը կոչվում է բուսաբանություն: